İzmir Atatürk Müzesi

İzmir Atatürk Caddesi (1. Kordon) üzerinde bulunan yapı. 1875-1880 yıllarında halı tüccarı Takfor Efendi tarafından ev olarak yaptırılmıştır.

9 Eylül 1922’de Türk Ordusu İzmir’e girerken sahibi terk ettiği için hazinenin mülkiyetine geçmiştir. İzmir’e giren Türk Ordusu burayı Karargâh olarak kullanmıştır. Atatürk, 12 Şubat 1923’te toplanan İzmir İktisat Kongresi için geldiğinde bu evde ilk kez konaklamış, toplantılarını ve kişisel çalışmalarını burada sürdürmüştür.   Kongre  sonrası  Karargâh taşındıktan sonra hazine, binayı Naim Bey’e (Naim Palas) otel olarak kullanmak üzere kiralamıştır.

16 Haziran 1926’da İzmir’e gelen Atatürk, İsmet Paşa ile birlikte Naim Palas’ta kalmıştır. 13 Ekim 1926’da bina İzmir Belediyesi tarafından satın alınmış bazı yeni eşyalar konularak Atatürk’e hediye edilmiştir. Atatürk 1930-1934 yılları arasında İzmir’e 5 kez gelmiş ve her gelişinde bu evde kalmıştır. 10 Kasım 1938’de Atatürk’ün ölümü ile kız kardeşi Makbule Baysan’a veraset yoluyla kalan ev, 25 Eylül 1940’da İzmir Belediyesince müze yapılmak üzere kamulaştırılmıştır.

Atatürk’ün İzmir’e gelişinin 19. yılına rastlayan 11 Eylül  1941 tarihinde törenle Müze olarak halka açılmıştır.  5 Ekim 1962’den itibaren Atatürk İl Halk Kütüphanesi ve İzmir Şehri Atatürk Müzesi adını alan binanın mülkiyeti, 28 Aralık 1972’de  İzmir Arkeoloji Müzesine verilmiştir.  29 Ekim 1978’de restore edilerek törenle Atatürk ve Etnografya  Müzesi olarak ziyarete açılmıştır. Etnografik  eserlerin 13.05.1988’de açılan yeni Etnografya  Müzesine taşınmasından sonra Atatürk Müzesi olarak ziyaret edilmekte olan Müze, 1999-2001 yılları arasında yeni bir restorasyon geçirdikten sonra 2002’de kapılarını tekrar ziyarete açmıştır.

Osmanlı ve Levanten mimarisi karışımı neoklasik tarzda bir yapı olan Müze; bodrum, zemin, birinci kat ve çatı katından oluşmuştur. Dikdörtgen planlı, arka cephesi revaklı, avlulu 852 metre karelik bir alanı kaplayan taştan kâgir bir binadır. Ön cephede, birinci katta cumbası vardır.

Zemin kat tabanı büyük boy mermer plakalarla döşelidir. Sağ ve sol nişlerde mermer heykeller, büyük kristal bir ayna, Atatürk Resmi ve Atatürk büstü vardır. Sağdaki toplantı odasında ve soldaki üç sergi odasında 19. yüzyıl İtalyan stili şömineler bulunur. Birinci kata çıkan çift taraflı mermer merdivenlerin arasında Atatürk’ün İzmir’e geldiğinde bindiği kayık sergilenmektedir.

Merdiven başında aplik görevi yapan iki adet tunç şövalye heykelciği vardır. Merdiven sahanlığında büyük ayna, iki büyük seramik vazo ve bir dökme heykel yer alır.

Birinci katta Atatürk’ün kullanım odaları bulunmaktadır.  Bunlar; salon, banyo, yatak odası, çalışma odası, berber odası, misafir yatak odası, muhafız odası, bilgilendirme odası (eski bekleme-kabul odası), yemek odası ve kütüphanedir.

Salonda iki oturma grubu bulunur. Banyoda küvet, beş sandalye, aynalı konsol, Atatürk’ün bornoz ve havlusuyla iki ibrik vardır. Yatak odası maun karyola, aynalı konsol, iki heykel, iki komodin, iki kadife koltuk, bir kanepe, bir şezlong, bir markiz (iki kişilik koltuk) ve iki aynalı dolapla süslenmiştir.

Çalışma  odasında meşe kaplama çalışma masasının  üzerinde Atatürk’ün kullandığı yazı takımı, kül tablası ve telefon vardır. Odada ayrıca dört deri kaplama sandalye iki misafir koltuğu ve üç dolap bulunur.

Yemek odasında bir maun masa çevresinde 10 adet cosmos marka sandalye, servis masası, iki aynalı konsol ve 10 sandalye yer alır. 408 adet Fransızca (1840-1913) aylık ansiklopedinin yanı sıra Atatürk’le ilgili kitapların sergilendiği kütüphanede maun bir toplantı masası çevresinde, arkalıklarındaki çini plakalar üzerinde Shakespeare’in eserlerinden sahnelerin canlandırıldığı 10 adet küçük boy maun sandalye ve iki yılanlı seramik vazo bulunur. O günün modasına göre döşenmiş olan salon ve odalar, batı kaynaklı bronz, dökme heykeller, vazolar ve yağlı boya tablolarla bezenmiştir. Yerde Isparta ve Uşak halıları serili olan Müzeyi çoğu asansörlü tunç avizeler aydınlatır.

Kaynak:  İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü https://izmir.ktb.gov.tr/TR-77094/ataturk-muzesi.html

Bülent Pakman Nisan 2020. İzin alınmadan ve aktif link verilmeden alıntı yapılamaz.

Facebook Widgets
Sharjah 2011Bülent Pakman kimdir?

Milli Mücadele – Kurtuluş Savaşı ile ilgili tüm yazılar

Milli Mücadele _ Kurtuluş Savaşı