Çok eskiden Afganistan nasıl bir yerdi?
Krallık döneminde Atatürk Türkiyesine hayran olan, onu taklit etmeye çalışan ancak Atatürk gibi liderleri olmadığından bunu beceremeyen bir ülke. Daha fazlasını merak ediyorsanız tıklayın lütfen: http://wp.me/PAexV-1kK.
1973 de Davut Han Krallığı devirdi. Onun kurduğu Afganistan Cumhuriyeti de sol eğilimli bir darbeyle 1978 de devrilerek Afganistan Demokratik Cumhuriyeti dönemi başladı. Bunu takiben 1979-1989 arası Rus işgali ve işgale karşı mücahitlerin direnişi, Necibullah döneminde büyük bir iç savaş, 1996 de başlayan Taliban cehennemi geçirdi. İç savaş Kabil’i, Taliban İktidarı Afgan halkını mahvetti. 7 Ekim 2001 de başlayan Amerikan işgalinin hemen ardından Kabil’e gittim ve anılarımı bir başka sayfada anlattım. Okumak için lütfen tıklayın: http://wp.me/PAexV-10e .
Daha sonraları Afganistan’a bir kaç kez gittim. Birinde Kabil’den iki İngilizin kullandığı küçük bir uçakla önce Herat, oradan da Kandahar’a seyahat ettim. Böylece ülkenin çöl denebilecek topraklarının bir bölümünü görme fırsatım da oldu. 2006 da gittiğim Kabili de bir başka sayfamda anlattım:
2012 de Afganistan’da kimi NATO üyesi olarak, kimi ISAF çerçevesinde aralarında ABD, İngiltere, İtalya, Fransa, Polonya, Romanya, Avustralya ve Türkiye’nin bulunduğu 40 ülkenin 128 bin askeri vardı. ABD 90 bin askerle başı çekiyordu.
Nüfusun % 42′si Peştun, % 27 si Tacik, % 9 Hazara, % 9 Özbek, % 13 diğerleri (Aymak, Türkmen, Beluci). Resmi dil Peştunca ve Dari (Farsçanın bir lehçesi). Nüfusun % 50′si Dari, % 35′i Peştunca, % 12′si Özbekçe ve Türkmence, % 4′ü Belucice ve Pasice ve diğer azınlıkların dillerinde konuşmaktadır. 15 yaş ve üzerindeki okur yazar oranı % 36.
1973 -1989 arasında özgürlüğün tadını alan, okula gitme hakkına sahip olan Afgan kadınları 1996’dan 2001 Ekim’ine kadar süren Taliban iktidarında bütün kazanımlarını yitirdiler. Bu yüzden erkeklerde okuma yazma % 51 iken kadınların % 25.
Afganistan ile ilgili diğer sayfalarımız:
KABİL RESİMLER
AFGANİSTAN TÜRK BİRLİĞİ
Afganistan’a Türk yardımları
KABİL 2002
DİZ BOYU YOKSULLUK
AFGANİSTAN’DA RUS HAYALETLER
BİR ZAMANLAR AFGANİSTAN
AFGAN KADINI
Bülent Pakman Kasım 2009. İzin alınmadan, aktif link verilmeden kısmen veya tamamen yayımlamaz, alıntı yapılamaz.
Eski Kraliyet Sarayı
Pakman World 