TOY (DÜĞÜN)
Bakü’de ve rayonlarda (taşrada) bolca rastlanan mekanlar “Şadlık Sarayları” (düğün salonları). Kimileri çok şatafatlı, çok katlı ve çok salonlu. “Toy” (düğün) ve bazen nişanlar buralarda yapılıyor. Gelen “qonaklar” yani konuklar-davetliler hediye, takı yerine düğün sahibine önceden belirlenen miktarda para veriyorlar. Bu para yakın zamana kadar adam başı ortalama 50 Manat imiş. Ancak artık bu miktar asgari oldu, hali vakti iyi olanlar ise 100 Manat veriyorlar. Gerçekte de enflasyon yoğun Bakü’de. Masraf bu paradan karşılanıyor, para artabiliyor ya da farkı düğün sahibi cebinden karşılıyor. Toy çıkışında iki sandık oluyor, biri kız tarafından gelenlere, diğer, erkek tarafından gelenlere ait. Sandıklar üzerinde kendinden yapışkanlı zarf ve kalem var. Davetli zarfa para koyup, üzerine de adını yazıp sandığa oy verir gibi atıyor. Bazen düğün sahibi zenginse para getirmeyin de diyebiliyormuş. Bu durumda davetliler hediye getiriyorlarmış. Eskiden adet düğünün hem erkek hem de kız tarafının yapması şeklindeymiş. Yani iki kez yapılıyormuş ve kız toyu, erkek toyu olarak adlandırılıyormuş. Ancak aileler artık anlaşıp tek seferde işi bitirmeye başlamışlar. Toy başlamadan nikah memuru nikahı kıyıyor ve damat-gelin adaylarına soruyor teferruatlı düşündünüz mü diye. Düğün sahipleri, konuklar bolca yiyip içiyorlar, canlı müzik eşliğinde sürekli oynuyorlar, dans ediyorlar. Para veriyorlar ama bu arada gece klübüne gidip eğlenme ihtiyaçlarını da burada görmüş oluyorlar. Yani bir taşla iki kuş vuruluyor. Gece klübüne verilecek para yerin imece usülü toy yapılıyor. Davetliler akşam saat 6 da gelmeye başlıyor, tam 7 de gelin-damat davul zurnalı müzik eşliğinde içeri giriyorlar ve oturmadan nikah kıyılıyor. Masalara bol soğuk meze ve votka, alkolsüz içki önceden konmuş oluyor, bunları garsonlar servis ediyor, sürekli ara sıcaklar getiriyorlar, içi peynirli kızarmış börek, mantarlı ciğer, şiş tavuk, bıldırcın, köfte, biftek, yumurtalı mantar vb. Saat 10 da “aş” (sultana kuru üzümlü, kuru kayısılı, etli Azeri pilavı) servis ediliyor, daha sonra da “tort” (pasta). Saat 12 de toy sona eriyor. Büyük ölçüde artan yemekleri toy sonunda önce saray personeli yermiş, geri kalanlar çocuk yurtlarına gönderilirmiş. Toy sırasında gösteriler de yapılıyor. Kadın erkek şarkıcılar, orkestralar yerel müzik icra ediyor. Aralarda akrabalar söz alıp konuşuyorlar. Bu arada Toya katılan iki Türk olan ben ve eşime anonslarla büyük iltifatlar yapılıyor, bize “Siz Türk qardaşlarımızsız, hoş gelmişseniz, safalar getirmişseniz, biz iki dövlet, bir milletik” diyorlar. Biz de bu moralin verdiği enerjiyle “Alaturka” adlı şarkımızın eşliğinde güzelce göbek atıyoruz. Gecenin ilerleyen saatlerinde aynen bizdeki gibi halaylar çekiliyor.
Eşim Dilek’le katıldığımız toy ile ilgili aşağıdaki video kliplerini sırasıyla tıklayarak izlerseniz Azerbaycan düğününe gitmiş gibi olursunuz:
İmza Töreni – Türkiye’dekilerden farksız
Unutulmaz
Azerbaycan Türkü kardeşlerimiz de bizim gibi alaturka takılıyorlar
Bu Qala Daşlı Qala – Nefis bir müzik
Azerbaycan dansı nasıl yapılır diye merak ediyorsanız
Hamımız (hepimiz) tek milletiz
Esmerim. Yallı getmək (Halay çekmek). Halaysız düğün olamaz, Türkler her yerde aynı
Toyda yapılan ikramlar çok aşırı olduğundan çoğu yenmiyor, bize israf gibi geliyor, düğün sahibine soruyorum, “ne yapalım, böyle yapmasak laf olur” diyor. Nitekim birkaç gün sonra Şeyhülislam Allahşükür Paşazade toylarda israfa son verilmesi için bir fetva yayınlıyor.
Rayonlarda (taşrada) ise daha çok yaz mevsiminde köy düğünleri yapılıyor. Büyük bir bahçede düğün sahibi ikramları kendi hazırlıyor, varlıklıysa dışarıya hazırlatıyor. Canlı müzik eşliğinde yerel oyunlar oynanıyor.
Bu arada gazetelerden yukarıda anlattıklarımızı teyit eden bir haber: Azerbaycan’da bir kişi düğününe katılmayan 80 davetliyi mahkemeye verdi. Ülke basınında yer alan habere göre ismi açıklanmayan damat, kendisinin düğünlerine katıldığı, fakat davetli oldukları halde düğününe gelmeyenler ile yargı önünde hesaplaşmaya karar verdi.
Ülkenin tanınmış avukatlarından Anar Kasımov, konuyla ilgili sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada damadın “mağdurun” diyerek daha önce düğünlerine katıldığı ve para taktığı söz konusu 80 kişiden parasının iadesini de talep ediyor. Daha önce emsali bir durumun olmadığını yazan Kasımov, mahkemenin alacağı kararın ilgiyle takip edileceğini bildirdi.
Azerbaycan adetlerine göre düğüne davet edilenler genelde takı yerine parayı tercih ediyorlar. Davetliler yeni evlilere verecekleri paranın miktarını, düğün sahibi tarafından tertip edilen bir deftere kaydettirerek ilgili şahıslara teslim ediyorlar (http://www.aktifhaber.com/dugune-gelmeyenlere-dava-acti-781844h.htm)
Bülent Pakman. Çekimler Bakü 2010. (Yayım Kasım 2012)İzin alınmadan, aktif link verilmeden yayımlamaz, alıntı yapılamaz.
Azerbaycan’da Kimlik ve Dil
YANLIŞ: Türkiye’de Azerbaycan Türklerine “Azeri” konuştukları dile de “Azerice” denmektedir. Azerbaycan resmi politikasında bu tanımlar “Azerbaycan Halkı”, “Azerbaycanlı” ve “Azerbaycan’ca”, “Azerbaycan Dili” şeklindedir. Bunlar külliyen yanlıştır.
Bir: Azerbaycan bir coğrafya ismidir, millet değil, Ayrıca soyu bilinen, kendine has dili olan halklar coğrafi adlarla kimliklendirilemezler.
İki: Azeriler İran’da yaşayan küçük bir etnik topluluktur. Azeri sözcüğü, ilk defa olarak, tarihin en azılı Türk düşmanı Stalin, daha sonra ise hasta beyinli İran-Fars şovenistleri tarafından, Azerbaycanlıların Türklük şuurunu yok etmek, unutturmak için uydurulan sahte bir kimliktir. Eğer Ruslar, Çarlık ve Sovyet dönemlerinde Allah korusun Anadolu ya hakim olsalardı, orada da benzeri şekilde Egeli, Karadenizli ve İzmirli diye uyduruk milletler ve kimlikle yaratmaya çalışırlardı.
DOĞRU: “Azerbaycan Türkleri” ve “Azerbaycan Türkçesi”.
alternatif link
Kurtlar olur çobanların koyunu
İtten öğrenirse, kendi soyunu
“Azerilik” komunizmin oyunu
Azeri değiliz, Türk oğlu Türk’üz!
Bahtiyar VAHAPZADE
AZERBAYCAN GÜNLÜKLERİ
Bakü’ye gelmeyi düşünen “özellikle beyaz yakalı” Türk vatandaşlarına yardım için şahsi görüşler yanında bazı bölümleri kaynakları verilmiş yorumlu-yorumsuz alıntılarla derlenmiştir, tenkidi (eleştirel) ya da başka hiç bir amacı yoktur. Yaşanmakta olan hızlı gelişimler sonucu çok şeyin değişmekte, güncelliğini yitirmekte olduğu da göz önüne alınmalı, burada yazılan her şeyin doğru ve aktüel olduğu düşünülmemelidir. Kelimelerin çoklu anlamlarında ve ifadelerde tam bilgi sahibi olunmadan değerlendirmeler yapılması da yanlış anlamalara sebep olabilir.
Başka yerlerde bana ait olarak gösterilen yazılarla ilgim yoktur. Özellikle fotolar eklenmiş, orası-burası, fotoları, alıntıları, linkleri silinmiş olanlarla. Özgün yazılarım sadece buradadır.
Azerbaycan coğrafyası ve Azerbaycan Türkleri aşağıdaki sayfalarda anlatılmaktadır. Okumak için lütfen tıklayın:
- Bakü’de Türkler açısından yaşam
- Türkler için Azerice (Azerbaycan Türkçesi)
- Azerbaycanlı mı Türk mü?
- Azerbaycan’ı tanıyalım
- Bakü’yü tanıyalım
- Azerbaycan Tarihi
- Kafkas İslam Ordusu
- Milli Mücadelenin başlarında Kızıl Ordunun Kafkaslarda ilerleyişi
- Osmanlı Ordusunun Kafkasya’yı terk süreci
- Osmanlı Ordusunun Kafkasya’yı terk süreci – Sorular – Cevaplar
- Milli Mücadelenin başlarında Kızıl Ordunun Kafkaslarda ilerleyişi – Sorular – Cevaplar
- Kızıl Ordu’nun Azerbaycan’a girişi
- Kızıl Ordu’nun Azerbaycan’a girişi – Sorular – Cevaplar
- Milli Mücadelede Doğu Cephesi ve Moskova ile ilişkiler
- Milli Mücadelede Doğu Cephesi ve Moskova ile ilişkiler – Sorular – Cevaplar
- Nevruz Dede
- Mehmet Emin Resulzade
- Ebulfez Elçibey
- 20 Ocak Bakü Katliamı
- Kafkas İslam Ordusu
- Azerbaycan Temel Bilgiler
- Bakü Petrolü
- Azerbaycan Ekonomisi
- Azerbaycan’ın dış politikası
- Dağlık Karabağ – Kırım hayaleti
- Azerbaycan’a karşı Rus-Ermeni-İran İttifakı
- Türkiye Ermenistan Sınırı Neden Kapalı?
- Azerbaycan Topraklarının İşgali
- ABD’nin Devreye Girişi
- Ermenistan Açılımı
- Protokol Öncesi Tepkiler
- Erdoğan’ın Verdiği Söz
- Protokol
- Protokolün Anlamı
- Bayrak Krizi
- Sınır Yine Açılmadı
- Sınırın Ermenistan İçin Önemi
- Sınır Açılmalı mı?
- 2015 Dar Gelecek
- Soykırım yalan
- ABD’li profesörün zaferi
- Bir rayona karşılık sınır açılacaktı
- Hocalı Soykırımı
- Azerbaycan Müziği 1
- Özgün Kültür, Özgün Sanatçılar
Salam. Yəqin bilirsiniz ki, bizdə halay çəkməyə yallı getmək deyilir. 🙂
BeğenBeğen
Elave ettim. Sağolun.
BeğenBeğen
Geri bildirim: Azerbaycan’da damat adayına öğütler | Pakman World